terug

Kunst in de Montfortkerk

Gebrandschilderde ramen van Montfort en Evangelisten.

Het raam bij ons in de kerk is onderdeel van een serie van 6 ramen. Deze zijn in de jaren na de oorlog van 1940/1945 ontworpen door de kunstenaar Hubert Levigne uit Maastricht. Deze kunstenaar werd geboren in Meerssen op 30 september 1905 en overleed' 29 december 1989 op 84-jarige leeftijd in Sittard. Tijdens zijn leven heeft hij geschilderd en glas-in-loodramen gemaakt, maar was primair grafisch kunstenaar. Levigne beoefende uiteenlopende grafische technieken ( o.a. ontwerpen voor postzegels) en maakte zowel kopergravures en etsen (met aquatint) als houtsneden.

Levigne liet zich voor "onze" glas-in-loodramen inspireren door het boek van Pater Pierre Eijckeler over Montfort.

Elk van de ramen laat een periode uit het leven van Montfort zien.

De ramen zijn ook bekend als de kapelramen van Ste. Marie in Schimmert. Hier hebben de Montfortanen heel lang hun Klein Seminarie gehad. De kapel is gebouwd in het begin van de 20e eeuw.

Toen de kapel Ste. Marie in 1973 in gebruik werd genomen door "Het Vinkennest" een Stichting voor gehandicapte kinderen, is men er in beginsel vanuit gegaan dat de kapel als ruimte voor gebed en liturgieviering gebruikt zou worden.

In een later stadium heeft de Stichting zich afgevraagd of de kapel, rekening houdend met de lichamelijke en geestelijke conditie van de patiënten, die sacrale functie wel kon vervullen. Deze ontwikkeling leidde er toe dat men hem een andere bestemming wilde geven.

Aan het bestuur van de Stichting is toen meegedeeld dat de kapelramen een Montfortiaans erfdeel zijn. Op het voorstel om de gebrandschilderde ramen er uit te halen en door gewoon glas te vervangen, is het bestuur welwillend ingegaan.

Het atelier "Felix" in Maastricht heeft opdracht gekregen om dit werk uit voeren. Om dit op verantwoorde manier te doen zijn er eerst foto's van de diverse ramen genomen. Hiervan is een album samengesteld, waarin teven een beschrijving van de ramen is opgenomen. De ramen werden genummerd en voorlopig opgeborgen in het atelier van "Felix".

Later zou men dan zien waar en hoe ze gebruikt zouden worden.

Onze Interesse gaat vooral uit naar de "Montfort-ramen", en dan nog speciaal het raam dat bij ons achter in de kerk staat. Men kan wat de ramen betreft de volgende indeling maken:

Raam 1. Jeugd en Roeping.

Raam 2. Seminarie in Parijs.

Raam 3. Poitiers.

Raam 4. Zorg voor de armen.

Raam 5 .Apostolisch missionaris.

Raam 6. Dood.

Elk raam was oorspronkelijk opgebouwd uit twee gotische bogen, die bekroond werden door een rozet.

De afmeting van elk boograam afzonderlijk was 3,62 meter hoog en 78,5 cm breed. Het rozet had een doorsnede van 92 cm.

Op 8 september 1976 zijn in Schimmert uit het hele land meerdere gegadigden aanwezig die in aanmerking willen komen voor een of meerdere Montfort-ramen. Eén raam is al naar een nieuwe eigenaar.

Voor wat er verder te verdelen overblijft zijn er meerdere gegadigden.

Er zal daarom in overleg met de anderen, en rekening houdend met hun wensen en mogelijkheden, een keus bepaald moeten worden. Namens onze parochie is Peter Denneman aanwezig.

Raam nummer 5 wordt aan de Montfortparochie toegewezen, en hangt nu bij ons in de kerk.

1. 2. 3.

Bij het maken van dit raam heeft de kunstenaar zich laten leiden door de volgende momenten uit het leven van Montfort;

1. Aan de voeten van Paus Clemens XI, krijgt hij op 6 juni 1707 te horen: "Frankrijk is uw arbeidsveld".

2. Processie met kruis, zoals Montfort er vele organiseerde. De twee volgelingen broeder Maturin en broeder Jacques zijn ook afgebeeld.

3. Belofte van trouw aan het evangelie en vernieuwing van de doopbelofte, de twee elementen die centraal stonden in de missies die Montfort preekte. Hierin is in een ovaal ook het pauswapen te zien: bovenin een ster, onder drie heuvels.

Het grote raam dat uit vijf panelen bestaat, is door Jan Graafmans en Rinus de Leeuw in de garage van Jan van een houten kast voorzien. Op 19 april 1977 is het complete raam door vier personen op een ladder vervoerd naar de kerk.

Dit raam is in 2006 gerestaureerd door Karen Zeedijk. De kosten van de restauratie werden gedragen door Giftencommissie Montfortanen.

4. 3. 2. 1.

Gelijktijdig met het raam van Montfort zijn de ramen met de 4 evangelisten Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes, ( uit midden jaren 20 van de 20^ste eeuw) naar Tilburg gekomen.

Ze moesten wel in een raamwerk gezet worden. Dat kostte 15.000 gld. Een grote gift dekte al ⅔ van het bedrag.

De meest naar rechts hangende ( 4 ) met in de kelk het slangetje verwijst naar de gifbeker welke Johannes leegdronk om een tegenstander te overtuigen van de goddelijke herkomst van zijn prediking.

De volgende naar links toe ( 3 ) draagt een paneel met een afbeelding en moet dus Lucas zijn, die volgens de overlevering de Heilige Maagd geschilderd heeft en aldus de patroon van de schilders (en glazeniers) is geworden.

Als je goed kijkt, zie je bij de volgende ( 2 ) )een hellebaard in zijn arm rusten: Matteus werd bij het opdragen van een mis in Ethiopië met dit wapen omgebracht en verwierf zo de martelaarstak.

De laatste ( 1 ) moet dan natuurlijk Marcus zijn.

De bekende dierlijke symbolen voor de evangelisten zullen op de oorspronkelijke plaats wel boven of onder de ramen gezeten hebben.